Door Ward van Gasteren

Door Ward van Gasteren

Een van de eerste growth hackers in Europe, Auteur van 'Growing Happy Clients', en freelance Growth Consultant voor bedrijven als TikTok, Ahold-Delhaize, Pepsi, Talpa, Unilever en meer.

In dit artikel:

Deel (of bewaar) dit artikel:
Of bewaar dit veeeel te lange artikel voor later. Soms ben ik iets te enthousiast tijdens het schrijven...

Growth Hacking: Wat is het & Hoe werkt het écht?

Wat is Growth Hacking Marketing
Door Ward van Gasteren

Door Ward van Gasteren

Auteur van 'Growing Happy Clients' en freelance Growth Consultant voor onder andere TikTok, Pepsi en Unilever.

Growth hacking is al jaren een van de grootste buzzwords en in 2023 is dat niet anders, waardoor veel mensen blijven vragen “Wat is Growth Hacking?“.

Consultants, marketeers en ondernemers noemen growth hacking als dé manier waarop zij een bedrijf laten groeien, maar wat betekent het nou écht?

In dit artikel geef ik een duidelijke definitie en leg ik je stap-voor-stap uit wat growth hacking is en hoe het werkt. Laten we meteen beginnen met de betekenis van growth hacking:

Wat is Growth Hacking?

Growth Hacking is een nieuw vakgebied dat zich focust op de groei van een bedrijf via een data-gedreven proces van experimenten.

Een growth hacker onderzoekt systematisch nieuwe groeikansen, ongeacht het deel van de customer journey; van naamsbekendheid via marketing tot ambassadeurs via het optimaliseren van je product.

Wat is Growth Hacking?
Sean Ellis, bedenker van Growth Hacking
Sean Ellis, bedenker van de term ‘Growth Hacking’

De oorsprong van growth hacking komt uit 2010 toen Sean Ellis de term bedacht en is vooral populair geworden bij startups, vanwege de beperkte budgetten en middelen. Sindsdien zijn er meer mensen opgestaan ​​die zichzelf growth hacker, growth marketeer, technisch marketeer, data-gedreven marketeer of head of growth gingen noemen.

Sindsdien is de populariteit enorm toegenomen via scale-ups en ook grotere, traditionele bedrijven. Bedrijven als Uber, TikTok of Shopify hun eigen VP / Head of Growth en soms zelfs meerdere growth teams.

Geschiedenis van Growth hacking trends van 2010 tot 2021
Growth Hacking trend in zoek volume, vacatures & online forums (Bron: Exploding Topics)

Wat is het verschil tussen Growth Hacking en Marketing?

“Maar Ward, is growth hacking niet gewoon een fancy naam voor marketing? Is Growth Hacking niet gewoon ‘moderne marketing’?”

Ik moet toegeven dat het verschil soms niet zo groot is. Naar mijn mening, zijn er meerdere verschillen tussen growth hackers en traditionele marketers, waardoor je beide termen niet over één kam kan scheren en growth hacking een eigen benaming verdient.

Daarom, gebruiken veel mensen (vooral in corporate bedrijven) de term ‘Growth Marketing‘ om het overzichtelijk te houden (en vanwege de nare associaties met het woord ‘hacking’).

Dit zijn de zes verschillen tussen marketing en growth hacking:

  • Een growth hacker focust zich op nieuwe groei-mogelijkheden, terwijl marketeers het vaak al te druk hebben met lopende marketing, branding en optimalisatie van huidige kanalen om je bedrijf echt naar een nieuw niveau te tillen, vanwege deze gesplitste focus.
  • Een growth hacker benut de volledige funnel, zoals Retentie, Revenue en Referral, terwijl de meeste marketeers alleen kijken naar Awareness, Acquisitie en soms nog Activatie.
  • Een growth hacker experimenteert; hij test welke richting het beste werkt/meeste potentie heeft, waar een marketeer vaak inzet op één methode of werkt aan grotere, lange-termijn projecten, met minder focus op proof-of-concept en directe ROI.
  • Een growth hacker werkt data-gedreven, waar dat voor de meeste marketingafdelingen niet het geval is.
  • Een growth hacker heeft (basis)kennis van technische skills, zoals programmeren, tooling en automatiseringen.
  • Een growth hacker is betrokken bij het product, omdat hij o.a. moet letten op de retentie van actieve klanten. 
Pirate Funnel om te zien wat is een growth hacker versus marketeer
Het grootste verschil tussen growth hacking versus online marketing

Wat doet een Growth Hacker?

Vaardigheden van een Growth Hacker

Als growth hacker moet je snel kunnen werken en daarom moet je zo min mogelijk afhankelijk zijn van anderen. Daarom is het belangrijk dat een growth hacker zelf ook kan developen, met data overweg kan en dat hij zelf kan designen. Hij/zij hoeft niet in alles een expert te zijn, maar moet in ieder geval van alles de basis snappen om het grootste deel zelf uit te kunnen voeren.

Je hebt een brede skillset nodig: data-kennis is nodig om te zien wat je groei remt en welke tactieken wel/niet werken. Daarnaast heb je de creatieve marketing skills nodig om oplossingen te bedenken en tot slot de technische skills om die ideeën ook uit te voeren. Vandaar de skills van een T-vormige growth hacker:

T-Shaped Growth Hacker Skills 2019
Skills van een T-Shaped Growth Hackers

Een growth hacker moet eigenlijk 20% van alle nodige kennis hebben om 80% van het werk te kunnen doen. 

Als jij voor elk experiment afhankelijk bent van andere mensen (specifiek developers of designers), dan zal dat je je ontzettend vertragen. Het is dus veel efficiënter om zelf in ieder geval de Fundamental en te beheersen en een groot arsenaal aan growth hacking tools om mee te werken. De specialistische

Welke technische vaardigheden moet een growth hacker beheersen? 

  • Landingspagina maken
  • Website maken
  • Design en een begrip van kleuren, fonts, branding etc.
  • Opzetten van advertenties
  • Basis HTML en CSS
  • Implementatie van trackingtools als Google Tag Manager, Google Analytics, Hotjar, etc.
  • En nog veel meer begrippen/technieken, zoals conversie optimalisatie, Artificial Intelligence in marketing, webscraping, chatbots, API’s, etc.

Een Growth Hacking mindset

De vraag “Wat is Growth Hacking?” is zo’n moeilijke vraag, omdat het bovenal een manier van denken/werken is, ook wel bekend als de ‘Growth Hacking Mindset‘.

Een growth hacker stelt het doel boven de middelen; groei van de ‘North Star Metric‘ is zijn hoofddoel en welk kanaal, techniek en tool daarvoor wordt gebruikt is secundair. Juist daarom is het zo belangrijk dat een growth hacker een brede set aan kennis en vaardigheden heeft.

Als je een growth hacking mindset hebt, dan bekijk je de werled op een andere manier:

  • Snelheid > Perfectie: Het is beter om snel te zien of iets potentie heeft, in plaats van het van begin tot eind op te bouwen, om er vervolgens achter te komen dat je de wensen van je klant verkeerd hebt geïnterpreteerd. Je ziet dit terugkomen in de experimenten binnen growth hacking en de minder-praten-meer-doen-mentaliteit.
  • Make data-gedreven keuzes: By using data, you can positively improve your effectiveness. Where to focus your time and resources for the most significant impact? What improvement would bring the most growth based on data from our experiments? Which type of users is most valuable? Door data te gebruiken, kunt je je effectiviteit flink verbeteren. Op welke focusgebieden hebben je tijd en middelen de grootste impact? Welke nieuwe verbetering zou de meeste groei opleveren op basis van data uit eerdere experimenten? Welk type klanten is het meest waardevol?
  • Altijd blijven verbeteren (zowel zakelijk als persoonlijk): Er is altijd wel weer een nieuwe bottleneck om op te lossen. En op persoonlijk vlak, heb je een hoge mate van ‘Learnability’: Als je niet weet hoe iets werkt, dan ga je het googlen om het te ontdekken.

Hier een video die uitlegt wat growth hacking is (uit het boek Growth Hacker Marketing van Ryan Holiday)

Bekende growth hacking voorbeelden

De onderstaande voorbeelden zijn een paar van de meest bekende voorbeelden. 

Dropbox en hun referral-programma

Dropbox zette als een van de eerste een referral-programma in om hun klanten te laten werken als acquisitiekanaal. Ze boden gebruikers 250MB extra opslagruimte voor elke vriend die zij zouden binnenhalen als nieuwe gebruiker. Je kon gemakkelijk je vrienden uitnodigen via Facebook of Twitter, of je emailcontacten importeren om ze een automatische uitnodiging te sturen.

Growth Hacking voorbeeld van Dropbox-hack

Het was een groot succes en Dropbox groeide van 100.000 gebruikers in eind 2008 naar 4 miljoen gebruikers in begin 2010! Op het hoogtepunt werden er 2,8 miljoen uitnodigingen verstuurd per maand. Tegen zo’n viral marketingstrategie kunnen de meeste kanalen niet tegenop.

AirBnB en hun Craigslist-integratie

Growth Hacking voorbeeld AirBnB en Craigslist

Het voorbeeld van AirBnB is een goed voorbeeld van het gebruik van andermans platform. AirBnB maakte in hun beginjaren gebruik van Craigslist. Craigslist was destijds het grootste forum waarop mensen een woning konden huren of verhuren. Dit was dus dé plek waar hun doelgroep zich bevond.

AirBnB begon vervolgens om hun eigen aanbod op Craigslist te plaatsen met een link naar hun eigen platform, zodra potentiële huurders meer informatie zochten. Op deze manier wisten ze hun doelgroep aan te trekken van Craigslist en bleef men hangen op AirBnB.

Als experiment voerden zij dit eerst handmatig uit en hebben ze later een bot gemaakt die dit automatisch kon plaatsen op Craigslist en mensen aantrok naar hun app.

Hotmail met “P.s. I love you”

Hotmail was de eerste gratis emailprovider. Zij plaatste onderaan alle mailtjes van hun gebruikers de zin “P.s. I love you” met een linkje naar hun eigen website. Zodra veel ontvangers de website bezochten en zagen dat Hotmail gratis was, stapten ze over.

Growth Hacking voorbeeld Hotmail P.s. I love you

In 18 maanden tijd ging Hotmail viral naar 12 miljoen gebruikers! Ter illustratie: destijds waren er ‘slechts’ 70 miljoen mensen ter wereld met internet.

PayPal en hun Ebay-bot

Dit is een vergelijkbaar voorbeeld als het PayPal is een betaalsysteem vergelijkbaar met IDeal. PayPal wilde graag als betaaloptie worden geplaatst op het populaire platform Ebay, omdat zij per transactie een klein deel van het bedrag zouden krijgen. 

Growth Hacking voorbeeld PayPal en Ebay

Ebay had in eerste instantie geen interesse. Toen ging het team van PayPal handmatig grote verkopers op Ebay benaderen om hun product te kopen met de vraag “Kan ik bij u betalen via PayPal?”. De verkopers kenden PayPal niet en liepen daardoor omzet mis. De verkopers eisten van Ebay dat ze PayPal zouden gaan integreren en nadat genoeg verkopers hierom hadden gevraagd, kwam Ebay terug bij PayPal.

Minder bekende growth hacking voorbeelden…

Here are some collections of other examples of companies applying growth hacking:

Later in this article, I’ll list a few collections of 500+ growth hacking tactics for inspiration, but first: How can you start with growth hacking yourself?

Hoe start je met Growth Hacking?

Voordat je begint…

Stel jezelf de vragen

  • “Heb ik Product / Market-Fit?”
    Is dit niet het geval, richt je dan eerst op het verbeteren van je product waar een groot publiek enthousiast is over je product. Ook growth hacking kan een slecht product niet oplossen.
  • “Heb ik mijn analyses ingesteld / spreek ik regelmatig met klanten?”
    Zonder data / feedback kun je groei niet hacken: je moet weten wat je groei vertraagt en hoe je deze het beste kunt verbeteren.
  • “Beschikken wij over de vaardigheden/kennis om enkele eenvoudige growth tactieken zelf op te zetten?”
    Uw bedrijf groeit niet door alleen data te analyseren of strategieën te bedenken, want niemand weet wat wel en niet zal werken. Je moet van daaruit uitvoeren en groeien.

Okay, now let’s start!

1. Ontdek jouw groei remmer – de Pirate Funnel

Ten eerste moeten we begrijpen wat je huidige groei tegenhoudt sneller te groeien. We willen eerst het zwakste punt van het bedrijf aanpakken, omdat dit waarschijnlijk het gemakkelijkste deel is om te verbeteren en tegelijkertijd de grootst mogelijke potentie heeft.

Hiervoor gebruiken growth hackers de Pirate Funnel. De Pirate Funnel is een model van Dave McClure om een ​​bedrijf in zes fasen te verdelen: Awareness, Acquisition, Activation, Revenue, Retention en Referral. De eerste letters van de fases spellen AAARRR, vandaar de naam. Dit model kan op elk bedrijfsmodel worden toegepast.

AAARRR Pirate Funnel Canvas om aan de slag te gaan met growth hacking
Pirate Funnel Canvas

Gebruik het Pirate Funnel Canvas en volg de meegeleverde instructies om je bottleneck te vinden. Gebruik je Google Analytics, je klantendatabase, andere analytics tools of, indien nodig, een paar ‘educated guesses’ om de stappen in te vullen. Op deze manier zie je waar je de meeste klanten verliest en waar dus ruimte is voor groei.

Nu we weten waar we de meeste klanten verliezen, moeten we weten waarom we bij die stap klanten verliezen. Hoe?

Zorg ervoor dat je over data of bewijs beschikt. Geloof me: het zal je slagingspercentage bij het oplossen van je bottleneck drastisch verhogen en je groei in de volgende stappen verbeteren. Dit is dus wat het betekent om data-gedreven te zijn.

(Voor meer details over de bovenstaande stappen, lees: “Wat is de Pirate Funnel en hoe pas je deze toe in 5 stappen?“)

2. Zet je Growth Experimenten op – G.R.O.W.S. Proces

Oké, dankzij de Pirate Funnel hebben we onze focuspunt gevonden om aan te werken. Dit punt zal je enige focus zijn de komende tijd en staat bij growth hackers bekend als de ‘One Metric That Matters’ (OMTM).

Door in een klein experiment een kanaal/tactiek uit te proberen, kun je voorkomen dat je veel tijd of geld verliest. Mocht tijdens een experiment blijken dat het niet werkt, dan hoef je er niet in te investeren. Als dat het geval is, kunt je doorgaan met verkennen van andere ideeën. Op deze manier zorgt een growth hacker voor een hogere ROI (‘Return on Investment’) door alleen tijd te besteden aan de meest effectieve kanalen. Zo zie je ook de grote overeenkomst tussen Growth Hacking en Lean Startup .

Growth Hacking-methode: GROWS-proces door groei Stam
Het GROWS-proces door Growth Tribe

Hier starten we het veelgebruikte G.R.O.W.S.-proces :

  • Gather Ideas
  • Rank Ideas
  • Outline Experiments
  • Work work work
  • Study Outcome

(Ik leg het even snel uit hieronder, maar voor meer details lees “Het G.R.O.W.S.-proces uitgelegd, een stap-voor-stap growth hacking proces“)

Begin met het verzamelen van alle ideeën en rangschik ze via het PIE-model: Potentieel voor succes, Impact indien succesvol & Ease/cost. Nu we weten wat onze best mogelijke oplossing is, moeten we er een growth hacking experiment van maken: een kleine, snel uit te voeren test om te zien of ons idee zou werken als we het volledig zouden implementeren.

Voorbeeld van growth experiment backlog template waar growth ideeen zijn geprioriteerd met ICE model
Voorbeeld van hoe je Growth Ideeën prioriteert met het ICE model in Upgrow.co

Om het je gemakkelijk te maken, heb ik een klein spiekbriefje gemaakt met een reeks vragen om effectief een experiment te ontwerpen: de Growth Experiment Outline Card.

Tijd om door te gaan!

3. Analyseer & Implementeer

Nu heb je waarschijnlijk een paar oplossingen getest (onthoud: begin klein!), dus laten we kijken of het iets oplevert.

Growth Hacking Experiment Card for growth hackers
Growth Experiment Card

Bijvoorbeeld: Verbetert mijn conversieratio als ik mensen een gratis proefperiode van het product geef? Of: Hoe lang blijft een gebruiker actief in mijn software als ik ze dagelijks educatieve e-mails verstuur? Probeer het eens!

Als je de Growth Experiment Card hebt gebruikt, weet je nu of jouw experiment succesvol of mislukt is.

Zorg ervoor dat je je experimenten opvolgt : Als het mislukt, plan dan je op-één-na-beste experiment om te testen. Als het succesvol was, zorg er dan voor dat dat nieuwe inzicht wordt overgenomen in je bedrijf: laat het development team de volledige verbetering implementeren, verspreid de kennis van wat werkt met collega’s en kijk waar ditzelfde winnende principe nog meer kan worden toegepast.

En dan …

4. Herhaal het G.R.O.W.S-proces

The circle is round! Each experiment will give you new insights, every analysis will uncover new bottlenecks to be improved and every time you fix the worst bottleneck, there comes a new ‘worst’ bottleneck to be solved.

Next to these bottleneck-driven experiments, you can also do opportunity-driven experiments. This is when you see an opportunity that might bring a bigger upside then fixing a bottleneck. These become more and more common for growth hackers when your company is maturing as a scale-up.

De cirkel is rond! Elk experiment geeft je nieuwe inzichten, elke analyse brengt nieuwe knelpunten aan het licht die verbeterd moeten worden en elke keer dat je de ergste bottleneck oplost, komt er een nieuwe ‘ergste’ bottleneck die moet worden opgelost.

Naast deze knelpunt-gedreven experimenten, kun je ook kans-gedreven experimenten doen. Dit is wanneer je een kans ziet die een groter voordeel kan opleveren dan het oplossen van een bestaand knelpunt. Deze komen vooral voor bij growth hackers wanneer je bedrijf volwassen wordt als scale-up of enterprise.

Inspiratie nodig? Growth Hacks & Tactieken

Here are a few amazing lists of growth hacking ideas & tactics that you can use as inspiration for your new growth hacking adventures:

Bij deze een paar gigantische lijsten met growth hacking tactieken. dieje kan gebruiken. alsinspiratie in je nieuwe growth hacking avonturen:

Of volg de onderstaande blogs en communities om op de hoogte te blijven van de nieuwste growth hacking trends.

Hoe leer je Growth Hacking & Hoe word je een Growth Hacker?

Growth Hacking Blogs om te volgen

Wil je nog meer lezen over growth hacking? Kijk dan eens hier:

Boeken over Growth Hacking

Growth Hacking cursussen

Online growth hacking e-courses:

Hieronder staan er een paar, maar ik heb ook een tijdje terug een lijst gemaakt van de beste online growth hacking cursussen in 2023.

Growth Hacking cursussen in Nederland:

Sinds 2015 zijn er een aantal growth hacking cursussen opgezet in Nederland en België. Deze variëren allemaal van duur, prijs en constructie. Hieronder heb ik ze allemaal op een rijtje gezet.

  • Growth Tribe is de eerste growth hacking academy van Europa en zijn gespecialiseerd in growth hacking. Per jaar trainen zij zo’n 2500 mensen op vanuit hun Growth Tribe-campus in Amsterdam of in-house bij bedrijven. Zij verzorgen 2-daagse, 6-weekse en 3-maanden cursussen over verschillende onderwerpen zoals AI, blockchain en growth.
  • The Talent Institute heeft een betaald growth hacking trainee-programma opgezet als onderdeel van StartupBootcamp. 
  • Rockboost verzorgt ook growth hacking trainingen voor bedrijven op locatie en binnenkort gaan zij ook studenten workshops organiseren. Ze verzorgen ook geregeld growth hacking workshops in samenwerking met Emerce en Competence Factory.

Veelgestelde vragen over Growth Hacking

Wat is Growth Hacking?

Growth Hacking is een relatief nieuw vakgebied dat zich focust op de groei van een bedrijf via een data-gedreven proces van experimenten. Een growth hacker onderzoekt systematisch nieuwe groeikansen, ongeacht welk deel van de customer journey; van naamsbekendheid via marketing tot ambassadeurs via het optimaliseren van je product.

Wat is het verschil tussen Growth Hacking en Marketing?

Er zijn zes verschillen tussen growth hackers en marketeers:
– Growth hackers focussen zich op nieuwe groei-mogelijkheden, terwijl marketeers voornamelijk bezig zijn met lopende marketing, branding en optimalisatie, waardoor groei niet de primaire focus kan zijn.
– Growth hackers benutten de volledige funnel, inclusief Retentie en Referral, terwijl marketeers vooral kijken naar Awareness en Acquisitie.
– Growth hackers experimenteren, terwijl marketeers vaak werken aan grotere, lange-termijn projecten, met minder focus op proof-of-ROI/potentie.
– Growth hackers werken data-gedreven, waar dat voor de meeste marketingafdelingen niet het geval is.
– Growth hackers hebben vaak meer analytische/technische skills, zoals programmeren, meer tools en automatiseringen.
– Growth hackers zijn veel betrokken bij product-ontwikkeling, omdat zij meer verantwoordelijk zijn voor retentie van klanten.

Wat zijn enkele voorbeelden van Growth Hacks?

De bekendste growth hacks zijn het referral-programma van Dropbox, PayPal’s eBay-bot en Hotmail’s “P.s. I love you”. Ik zal deze nu verder toelichten.

Wat zijn de vaardigheden van een Growth Hacker?

Kennis van data is noodzakelijk, omdat dat dé manier is om het hoofddoel toe te spitsen tot een probleem en een oorzaak. Daarna komt creativiteit om oplossingen te bedenken voor dit probleem en tot slot heeft hij/zij technische skills nodig om deze bedachte oplossingen tot realiteit te brengen.
Hij/zij hoeft niet in alles een expert te zijn, maar moet in ieder geval van alles de basis snappen om het grootste deel zelf uit te kunnen voeren. Vandaar de T-vormige growth hackerT-Shaped Growth Hacker Skills 2019

Heb je nog vragen?

Mocht er nog iets onduidelijk zijn, mocht je hulp nodig hebben of wil je iets toevoegen, mag je me altijd mailen op ward@growwithward.com.

Complete Beginner Course
Door Ward van Gasteren

Door Ward van Gasteren

Een van de eerste growth hackers in Europe, Auteur van 'Growing Happy Clients', en freelance Growth Consultant voor bedrijven als TikTok, StartupBootcamp, Pepsi, Cisco, Unilever en meer.

Bekijk inhoudsopgave

Vragen? Stel ze hier

Plaats een reactie

Complete 2021 Beginner Cursus

P.s. Zijn we al geconnect op LinkedIn?

Op LinkedIn deel ik regelmatig andere blogs, tips en tools rondom Growth, dus stuur me een connectie-verzoek en dan lijkt het me leuk om je eens te spreken👇

Download Growth Loop Framework

Download Growth Maturity Model

Download jouw Growth Experiment Outline Card

Download jouw Experiment Sheet

Download jouw Pirate Funnel Canvas